काठमाडौ -जंक फुडको विकल्प खोज्दै हुनुहुन्छ ? मुटुरोग विशेषज्ञ डा. अनिल भन्छन् – ‘तपाईंको भान्सामा रहेको ‘सुपरफुड’ चिउरालाई बेवास्ता त गरिरहनुभएको छैन ?’
काठमाडौं। व्यस्त जीवनशैली र आधुनिक खानपानको बढ्दो प्रभावबीच मुटुरोग विशेषज्ञ डा. Dr.Om Murti Anil ले हाम्रो परम्परागत खाजा ‘चिउरा’ लाई एक ‘सुपरफुड’ को रूपमा पुनः स्थापित गर्नुपर्नेमा जोड दिएका छन्। आफ्नो लोकप्रिय पोडकास्टमार्फत उनले जंक फुड मात्र नभई, दैनिक खाइने भातभन्दा पनि चिउरा स्वास्थ्यका लागि फाइदाजनक भएको दाबी गरेका छन्।
डा. अनिलले बजारमा पाइने चाउचाउ, बिस्कुट, पिज्जा र बर्गर जस्ता प्रशोधित खाजाहरूले हाम्रो स्वास्थ्यमा नकारात्मक असर पारिरहेको अवस्थामा घरमै सजिलै उपलब्ध हुने चिउरा उत्तम विकल्प भएको बताए।
भातभन्दा पनि पोषिलो ?
डा. अनिलका अनुसार, पौष्टिक तत्वको हिसाबले चिउरा भातभन्दा धेरै अगाडि छ। उनले प्रस्तुत गरेको तथ्यांकअनुसार:
फाइबर: चिउरामा भातको तुलनामा करिब १० गुणा बढी फाइबर पाइन्छ, जसले पाचन प्रणालीलाई स्वस्थ राख्न मद्दत गर्छ।
आइरन: रगतको कमी हुनबाट बचाउने महत्वपूर्ण तत्व आइरन पनि चिउरामा भातमा भन्दा १० गुणा बढी हुन्छ।
खनिज: यसमा क्याल्सियम, पोटासियम, म्याग्नेसियम र जिङ्क जस्ता आवश्यक खनिजहरू पनि पर्याप्त मात्रामा पाइन्छन्, जुन सेतो पोलिस गरिएको भातमा निकै कम हुन्छ।
मधुमेहका बिरामीले खान हुन्छ ?
मधुमेहका बिरामीहरूका लागि खाजा छनोट गर्नु एक चुनौती हो। यस सन्दर्भमा डा. अनिलले चिउरालाई सही तरिकाले खाएमा उत्तम विकल्प हुने बताए। “चिउराको ग्लाइसेमिक इन्डेक्स (GI) भातको भन्दा कम हुन्छ, जसले रगतमा चिनीको मात्रा एक्कासि बढाउँदैन,” उनले भने। तर, यसमा कार्बोहाइड्रेडको मात्रा उच्च हुने भएकाले थोरै मात्रामा खान र प्रोटिनयुक्त खानेकुरा जस्तै गेडागुडी वा दहीसँग मिसाएर खान उनले सुझाव दिए।
चिउरा खाने सही र गलत तरिका
डा. अनिलले चिउराको फाइदा लिन यसलाई खाने सही तरिका अपनाउनुपर्नेमा विशेष जोड दिएका छन्।
के नगर्ने ?: बजारमा पाइने प्याकेटका भुटेका चिउरा (फुरनदाना, दालमोठ) खानु स्वास्थ्यका लागि हानिकारक छ। त्यसमा अस्वस्थकर तेल, बढी नुन, र MSG जस्ता रसायनहरू मिसाइएको हुन्छ। साथै, घरमा भुट्दा पनि कालो हुने गरी डढाउनु हुँदैन, किनकि त्यसले पौष्टिक तत्व नष्ट गर्छ।
कसरी खाने ?: काँचो खानुको सट्टा घरमै तावामा हल्का भुटेर खानु सबैभन्दा उत्तम हो। हल्का भुट्दा यसमा भएको स्टार्च ‘रेजिस्टेन्ट स्टार्च’ मा परिणत हुन्छ, जसले फाइबरको काम गर्छ। यसलाई अझै पौष्टिक बनाउन गेडागुडी, बदाम, काजु, दही, तरकारी वा मासु/अण्डासँग मिसाएर खान सकिन्छ।
डा. अनिलको सन्देश स्पष्ट छ: हाम्रो भान्सामा रहेको यो साधारण खाजा वास्तवमा स्वास्थ्यको खजाना हो। बाहिरको महँगो र अस्वस्थकर खाजाको पछि लाग्नुभन्दा घरमै थोरै मेहनत गरेर बनाइएको चिउराको खाजाले स्वास्थ्य र पैसा दुवै बचाउन मद्दत गर्छ।
#krishisuchana #krishinews









